Notenkraken
Verandering is geen ‘overgangsverschijnsel’ meer. Het is een constante. Organisaties en teams moeten daarom beweeglijk zijn om te kunnen inspelen op al die veranderende eisen. Liefst zelfs anticiperen. Een open en onderzoekende houding, een zogenaamde Learning Mindset (ook wel Growth Mindset’ genoemd) is daarbij onontbeerlijk. Die houding is de motor tot verandering.
Maar zorg je ervoor dat we makkelijker af en toe onze comfortzone verlaten en kunnen opereren vanuit deze Learning Zone?
Het antwoord is simpel: door het vergroten van de zgn. psychologische veiligheid en een cultuur te creëren, waarin mensen hun ideeën, feedback, gevoelens of twijfels vrijuit kunnen delen. Recent onderzoek (Harvard en Google e.a.) wijst uit, dat teams waarbinnen mensen zich vrij en veilig voelen, zij individueel en als team ook beter presteren.
Psychologische vrijheid blijkt zelfs succesfactor nr. 1 te zijn.
Protection Mindset is onontkoombaar.
Het gaat dan bijvoorbeeld om hoe we omgaan met fouten maken, en dat we onszelf en elkaar toestaan om ervan te leren.
Waar beweging is, is ook wrijving. De reactie op wrijving laat zich voelen in weerstand, onzekerheid of ontkenning. En dan zitten we even helemaal niet in de Learning Mindset, maar in een meer beschermende, oordelende houding: de Protection Mindset.
Een heel natuurlijke fase in een Grote Verandering. Maar als we erin vast komen te zitten heeft het desastreuze gevolgen.
Dus hoe zorgen we ervoor, dat we de Learning Mindset een boost geven? En dan juist in situaties waar dit het hardst nodig is?
Vanuit Learning naar Protection kijken.
Allereerst door de Protection Mindset te aanvaarden als iets dat menselijk en begrijpelijk is. Zo ontstaat een cultuur, waarin men zich vrij voelt om ook dergelijke gevoelens te hebben en is er geen ‘weerstand tegen de weerstand’. In een dergelijke cultuur ervaart men ‘psychologische veiligheid‘.
Daarin is men meer bereid om sociale risico’s te nemen als het stellen van vragen, het vragen om hulp en het openlijk bespreken van ideeën, fouten, feedback, prestaties of zorgen.
Ten tweede door met een Learning Mindset naar de Protection Mindset te kijken. En dus op onderzoek te gaan en vragen te stellen als:
- Is er sprake van een patroonmatige reactie op veranderingen? Van een bepaald type ongewenste situaties die telkens terugkeren?
- Welke oordelen over mezelf of over de ander heb ik op zo’n moment nodig om mijn gevoelens te beschermen?
- Durf ik dit los te laten?
Zelfreflectie en psychologische veiligheid.
Succesvolle organisaties hebben inmiddels ontdekt, dat een cultuur van zelfreflectie en psychologische veiligheid veel oplevert. Op organisatieniveau is er snellere en betere besluitvorming, trajecten met aanvankelijke weerstand krijgen weer vaart, ziekteverzuim daalt en de werknemerstevredenheid stijgt.
Ook persoonlijk ervaart men voordeel, omdat er meer mag dan moet. De druk om ergens aan te voldoen, mag plaatsmaken voor de rust van de reflectie. Voor mildheid, begrip en gestage groei.
Hoe stimuleer je een dergelijke cultuur? Hoe zorg je ervoor, dat men zich vrij voelt om zelf-beschermende oordelen te onderzoeken? Hoe kunnen mensen soms jarenoude ineffectieve patronen erkennen en van daaruit oefenen met ander gedrag?
Is er een methode die mensen zover krijgt, dat ze dat gaan doen? En dat zij het ook nog leuk gaan vinden? In één sessie?
Ja, die is er.
Genereer een bevrijdende ervaring
Deze methode is gebaseerd op:
- Het Iceberg-Model van McKinsey.
Dit model geeft aan hoe ons gedrag bepaald wordt door gevoelens, en overtuigingen en hoe het aanbieden van een ‘bevrijdende’ ervaring kan leiden tot een nieuwe visie en gedrag. - De kracht van muziek.
‘C’est le ton qui fait la musique’: onze gevoelens tonen we via de intonatie, de muziek in onze stem. Bij zingen wordt dit uitvergroot. Alle bescherming valt weg als we zingen. Zingen is juist daarom de ideale manier om onze Protection Mindset te onderzoeken.
We bieden de methode aan op twee manieren:
- Workshop van 3 uur voor kleinere groepen (6 tot 15 man).
- Large Group Intervention of presentatie van 45-60 minuten.
Opbouw van de presentatie of workshop de Notenkraker
- Bewustwording van onze zangstem. Welke oordelen hebben we?
Hoe vaak horen we onszelf niet zeggen: ‘Mijn gezang wil ik anderen niet aandoen’. Of we vinden dat we best goed kunnen zingen, maar zijn bang om door de mand te vallen. Ook beoordelen we anderen: ‘Die denkt dat ze mooi kan zingen …‘ Dit zijn beschermingsmechanismes die ons tegenhouden om te doen wat we als kind ALLEMAAL onbevangen deden: heerlijk oordeelvrij zingen. - Bevrijdende ervaring:
a. Eigen kracht: Ervaren hoe makkelijk, leuk en bevrijdend het is om oordeelvrij te zingen. Door deze ervaring, de Notenkraker, weten we wat het wegnemen van de bescherming ons kan opleveren.
b. Kracht van de groep: door de gedeelde ervaring is het effect op de organisatie als geheel vele malen groter. - Nieuwe visie op de bestaande situatie
a. Over je zangstem: wat was je bereid om los te laten en daardoor het plezier in zingen weer te ervaren?
b. Over toekomstige situaties/borging: Waar en wanneer kun je dit inzicht ook toepassen? Wat ben je bereid om los te laten zodat je iets nieuws kunt omarmen?
Deze workshop kan ingezet worden als
- kennismaking met de materie op cognitief én emotioneel niveau;
- eenmalige interventie om een sprong in psychologische veiligheid en onderlinge acceptatie te ervaren;
- onderdeel van een groter transformatie-programma.